Trường đua Phú Thọ biến mất, người dân TP.HCM hoài niệm

Bà Dung chia sẻ: “Có lẽ môn đua ngựa không còn phù hợp với thời đại nữa nên việc bỏ đi cũng là điều dễ hiểu. Dù người dân như tôi rất tiếc nuối, nhưng cũng mong thành phố sẽ có thêm nhiều công trình công cộng phục vụ đời sống người dân tốt hơn.”

Những ngày qua, người dân lưu thông trên đường Lữ Gia, Quận 11 (TP.HCM), không khỏi bất ngờ khi thấy các lối vào khu vực Nhà thi đấu Phú Thọ bị rào chắn bằng tôn để phục vụ xây dựng 5 tuyến đường. Mọi hoạt động thể dục thể thao trong khuôn viên này cũng tạm ngưng.

Khi hay tin trường đua Phú Thọ chính thức bị loại bỏ để phục vụ mở đường và xây dựng các công trình công cộng theo quy hoạch đô thị, nhiều người dân địa phương không giấu được sự tiếc nuối. Với họ, nơi đây từng là một trong những công trình biểu tượng gắn bó với đời sống giải trí của người dân Sài Gòn – TP.HCM một thời.

Rộn ràng ký ức xưa

Trao đổi với phóng viên Dân trí, bà Phan Thị Kim Dung (75 tuổi, ngụ Quận 11) chia sẻ, từ năm 1957, khi gia đình bà chuyển về cư xá Lữ Gia, trường đua Phú Thọ đã hoạt động vô cùng nhộn nhịp. Bà kể: “Cứ mỗi dịp cuối tuần, hàng nghìn người từ khắp nơi đổ về khu vực này để mua vé vào xem và cá cược đua ngựa.”

Theo lời bà Dung, thời đó, đường Nguyễn Văn Thoại (nay là Lý Thường Kiệt), đoạn từ Bệnh viện Trưng Vương đến đường 3 Tháng 2 là khu doanh trại quân đội. Dọc đường Lữ Gia là khu biệt thự dành cho quan chức, sĩ quan của chế độ cũ. Thậm chí, từ khu cư xá Lữ Gia đến ngã tư Bảy Hiền (Quận Tân Bình) vẫn còn là những cánh rừng cao su bạt ngàn.

Sau vụ cháy lớn ở Quận 8 vào năm 1968, chính quyền khi đó đã dựng dãy nhà tạm dọc theo trường đua Phú Thọ, phía đường Lữ Gia, để bố trí tạm cư cho người dân.

Bà Phan Thị Kim Dung (75 tuổi, ngụ Quận 11) bày tỏ sự tiếc nuối khi trường đua Phú Thọ đã bị bỏ hoang hơn 10 năm qua. Bà cho rằng loại hình đua ngựa, một nét giải trí đặc trưng của người dân Sài Gòn – TP.HCM một thời, đang có nguy cơ biến mất hoàn toàn. “Trước giải phóng, ở đây chỉ có trường đua, xung quanh toàn là đồng trống và cây cối. Sau này, thành phố mới xây thêm Nhà thi đấu Phú Thọ. Có lẽ vì đua ngựa không còn phù hợp với thời đại nữa nên phải xóa bỏ. Tôi rất tiếc, nhưng mong thành phố có thêm nhiều công trình công cộng phục vụ dân sinh”, bà Dung chia sẻ.

Đồng quan điểm, ông Nhan Nhựt Khánh (54 tuổi, ngụ Quận 11) cho biết trường đua chỉ mới ngừng hoạt động khoảng hơn 10 năm trở lại đây. Ông nhớ lại những năm 1990, ông và bạn bè thường xuyên đến đây vào cuối tuần để xem đua ngựa và tham gia cá cược.

Đường vào trường đua nằm trên đường Lê Đại Hành, các cuộc đua thường diễn ra từ khoảng 12h đến chiều tối. Mỗi lần tổ chức, ban tổ chức phải vận chuyển ngựa từ nhiều nơi như huyện Củ Chi, Hóc Môn (TP.HCM), Long An, Bình Dương… về đây.

“Thời đó, cứ cuối tuần là khu vực này lại đông nghịt người như lễ hội. Người dân náo nức đi xem không còn chỗ gửi xe máy, buộc phải đem gửi nhờ vào nhà dân. Giờ trường đua bị bỏ, tôi thấy tiếc lắm. Muốn xem đua ngựa bây giờ chắc phải xuống tận Bình Dương”, ông Khánh nói thêm, thể hiện nỗi niềm hoài niệm về một thú vui giải trí từng rất phổ biến.

Trường đua Phú Thọ có từ khi nào?

Lịch sử trường đua Phú Thọ: Từ khởi thủy đến trung tâm giải trí một thời

Hoạt động đua ngựa bắt đầu xuất hiện tại Sài Gòn vào năm 1893, khi người Pháp thành lập Hội Đua ngựa Sài Gòn. Trường đua đầu tiên được xây dựng ở khu vực Vườn Bà Lớn (nay là ngã tư đường Cách Mạng Tháng 8 – Điện Biên Phủ), chủ yếu phục vụ giới quan chức, thương gia người Pháp và một bộ phận người Việt khá giả.

Đến năm 1932, do nhu cầu mở rộng, Hội Đua ngựa Sài Gòn đã quyết định xây dựng một trường đua mới tại làng Phú Thọ (nay thuộc Quận 11, TP.HCM) trên khu đất rộng 48 hecta. Công trình này hoàn thành và đi vào hoạt động từ năm 1936, với đường đua dài khoảng 1.600m mặt cỏ và các khán đài được xây dựng theo kiến trúc Pháp.

Trường đua Phú Thọ nhanh chóng trở thành trung tâm giải trí – thể thao lớn của Sài Gòn. Nơi đây thường xuyên tổ chức các cuộc đua ngựa định kỳ vào cuối tuần, thu hút đông đảo khán giả. Ngoài đua ngựa, khu vực này còn là địa điểm tổ chức đua xe đạp, các trò chơi dân gian và nhiều hoạt động giải trí khác, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân thành phố.

Lịch sử và kết thúc của Trường đua Phú Thọ: Một biểu tượng đã phai dấu

Trong thời kỳ chiến tranh, hoạt động của trường đua đôi lúc bị gián đoạn. Đặc biệt, vào Tết Mậu Thân 1968, khu vực trường đua Phú Thọ đã trở thành một trong những điểm giao tranh ác liệt nhất tại nội đô Sài Gòn.

Sau ngày đất nước thống nhất, trường đua được tiếp quản và sử dụng cho mục đích quân sự, thể dục thể thao. Đến năm 1989, trường đua Phú Thọ được khôi phục hoạt động dưới hình thức Câu lạc bộ Thể thao Phú Thọ, quy tụ gần 600 con ngựa đua, khoảng 70 tay nài và huấn luyện viên. Các cuộc đua ngựa với hình thức cá cược hợp pháp tiếp tục diễn ra định kỳ, thu hút đông đảo người dân địa phương.

Năm 2004, Câu lạc bộ Thể thao Phú Thọ liên doanh với Công ty TNHH Thiên Mã nhằm nâng cấp cơ sở hạ tầng và vận hành chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên, đến năm 2011, UBND TP.HCM đã quyết định chấm dứt hoạt động của trường đua Phú Thọ. Lý do chính liên quan đến vấn đề quy hoạch, quản lý và định hướng sử dụng đất.

Sau khi đóng cửa, khu đất trường đua được quy hoạch thành Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể dục Thể thao TP.HCM, đồng thời bổ sung một số công trình phục vụ giáo dục và dân sinh.

Đến nay, phần lớn diện tích khu đất trường đua đã được chuyển đổi công năng. Một số hạng mục cũ như khán đài, chuồng ngựa hay khu cá cược đã bị tháo dỡ. Tuy nhiên, đối với nhiều người dân TP.HCM, trường đua Phú Thọ vẫn là một biểu tượng gắn liền với ký ức về một Sài Gòn xưa – nơi giao thoa giữa thể thao, văn hóa và nhịp sống đô thị.

Khi bỏ trường đua sẽ làm 5 tuyến đường đi qua đây

TP.HCM khởi công 5 tuyến đường mới tại khu vực trường đua Phú Thọ

Ngày 27/5 vừa qua, TP.HCM đã chính thức khởi công xây dựng 5 tuyến đường mới đi qua khu vực trường đua Phú Thọ (Quận 11). Dự án này do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Quận 11 làm chủ đầu tư, với tổng kinh phí ước tính khoảng 200 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành vào năm 2026.

Hiện tại, một tuyến đường nối từ đầu đường Lữ Gia vào trong khu vực trường đua đã được rào chắn, máy móc và vật liệu đã tập kết sẵn sàng cho việc triển khai thi công. Các sân bóng đá mini vốn hoạt động trong khuôn viên trường đua cũng đã dừng hoạt động, nhường chỗ cho dự án quan trọng này.

Lực lượng chức năng lắp hàng rào tôn chuẩn bị mở đường trong khuôn viên trường đua Phú Thọ (Ảnh: An Huy).

Quy hoạch khu vực Trường đua Phú Thọ: Mạng lưới giao thông mới và không gian cộng đồng

Theo quy hoạch, khu vực Trường đua Phú Thọ sẽ có 5 tuyến đường mới được xây dựng, góp phần nâng cấp hạ tầng giao thông khu vực Quận 11:

• Tuyến số 1: Nối đường Lê Đại Hành với Lý Thường Kiệt, dài 514m, rộng 32m với 6 làn xe.
• Tuyến số 2: Nối đường Lữ Gia với đường dự phóng 1, dài 481m, rộng 26m với 4 làn xe.
• Tuyến số 3: Nối đường Lê Đại Hành với đường dự phóng 2, dài 367m, rộng 13m với 2 làn xe.
• Tuyến số 4: Nối đường Lý Thường Kiệt với đường dự phóng 1, dài 617m, rộng 13m với 2 làn xe.
• Tuyến số 5: Nối đường Ba Tháng Hai với đường dự phóng 4, dài gần 100m, rộng 15m với 2 làn xe.

Đại diện UBND Quận 11 cho biết, khu đất rộng hơn 48 ha tại Trường đua Phú Thọ được quy hoạch thành khu liên hợp thể dục thể thao, cây xanh tập trung, khu dân cư cao tầng hiện hữu và khu xây dựng hỗn hợp.

Hiện tại, khu vực này đã hình thành nhiều tòa nhà, trung tâm thương mại, rạp xiếc và Khu biểu diễn đa năng Phú Thọ. Sắp tới, nhiều công trình quy mô khác sẽ tiếp tục được triển khai nhằm hoàn thiện tổng thể quy hoạch khu vực.

Dự án xây dựng 5 tuyến đường mới là một phần quan trọng trong lộ trình phát triển hạ tầng, giúp tăng khả năng kết nối giao thông cho toàn bộ khu vực. Công trình dự kiến hoàn thành vào năm 2026.

Đặc biệt, trong khuôn viên khu Trường đua Phú Thọ sẽ hình thành hai công viên mới phục vụ nhu cầu sinh hoạt cộng đồng. Trong đó, một công viên có diện tích khoảng 7.000m² sẽ được bố trí gần rạp xiếc và sân khấu biểu diễn đa năng Phú Thọ.

Khu vực Trường đua Phú Thọ sẽ có thêm công viên và trường học

Sau khi các tuyến đường mới hoàn thiện, khu vực này sẽ có thêm quỹ đất hơn 65.000m². Diện tích này dự kiến được quy hoạch thành công viên cây xanh kết hợp quảng trường lớn. Công viên sẽ nằm trên trục đường Lê Đại Hành, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận, vui chơi và rèn luyện sức khỏe.

Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cũng sẽ xây dựng một trường trung học phổ thông đạt chuẩn quốc gia ngay trong khuôn viên này. Điều này nhằm bổ sung thêm cơ sở vật chất giáo dục, đáp ứng nhu cầu học tập cho cư dân Quận 11 và các khu vực lân cận.

Theo ghi nhận của phóng viên Dân trí, hiện tại, toàn bộ khuôn viên trường đua Phú Thọ đã được quây rào tôn để chuẩn bị cho việc thi công. Trước đây, nơi này được chia thành nhiều khu vực làm sân bóng, thu hút đông đảo người dân đến tập thể dục vào buổi chiều. Tuy nhiên, từ khi dự án triển khai, các lối ra vào đều đã bị tạm đóng cửa và mọi hoạt động đã dừng lại.